Cenaze Namazı, İslam dininde vefat eden Müslüman kişi için kılınan, dua niteliği taşıyan, Farz-ı Kifaye bir namazdır. Bu namazda vefat eden kişinin Müslüman olduğuna hüsnü şahadet edilir ve haklar helal edilir.
Cenaze Namazında Okunan Dualar ve Anlamları
Cenâze duâları
Allahümmağfirlihayyina ve meyyitina ve şaahidina ve ğaaibina ve zekerina ve ünsaana ve sağiirina ve kebiirina. Allahümme men ahyeytehü minna feahyihi alel islaam ve men teveffeytehü minna feteveffehü alel iman.
(Anlamı: Allah’ım, Dirilerimizi, ölülerimizi, mevcut olanlarımızı, kayıp olanlarımızı, erkeğimizi-kadınımızı, çocuklarımızı ve büyüklerimizi bağışla. Allah’ım! Bizden yaşattıklarını İslam üzere yaşat, bizden öldürdüklerini de iman üzere öldür.)
Meyyit kadın ise okunan duá;
Ve hussa hazihil meyyitete birravhi verraahati velmağfirati verridvaan. Allahümme in kanet muhsineten fezid fii ihsaniha. Ve in kanet müsiieten fetecavez anha veleggıhal emne vel büşra vel keramete vezzülfa. Birahmetike ya erhamerrahımiin.
(Anlamı: Özellikle bu vefat etmiş olan kadını kolaylığa, rahata, mağfirete ve rızana erdir. Allah’ım! Eğer bu muhsine ise (iyilik etmiş kimselerden ise) ihsanını artır. Eğer günahkar ise, onu bağışla, ona güven ile sevinç ve iyilik ver, onu rahmetine yakın kıl, Ey merhamet edenlerin en merhametlisi Yüce Allah’ım.)
Meyyit erkek ise okunan duá;
Ve hussa hazel meyyite birravhi verraahati velmağfirati verridvaan. Allahümme in kane muhsinen fezid fii ihsanih. Ve in kane müsiien fetecavez anhü veleggıhil emne vel büşra vel keramete vezzülfa. Birahmetike ya erhamerrahımiin.
(Anlamı: Özellikle bu vefat etmiş olan erkeği kolaylığa, rahata, mağfirete ve rızana erdir. Allah’ım! Eğer bu muhsin ise (iyilik etmiş kimselerden ise) ihsanını artır. Eğer günahkar ise, onu bağışla, ona güven ile sevin ç ve iyilik ver, onu rahmetine yakın kıl, Ey merhamet edenlerin en merhametlisi Yüce Allah’ım.)
Meyyit kız çocuğu ise okunan duá;
Allahümmecalha lena ferataa. Allahümmecalha lena ecravvezühra. Allahümmecalha lena şaafiammüşeffeah.
(Anlamı: Allah’ım! Onu bize, önden gönderilmiş bir sevap sebebi kıl, onu bizlere bir şefaatçi ve şefaatı kabul edilmiş yap.)
Meyyit erkek çocuğu ise okunan duá;
Allahümmecalhü lena ferataa. Allahümmecalhü lena ecravvezühra. Allahümmecalhü lena şaafiammüşeffeaa.
(Anlamı: Allah’ım! Onu bize, önden gönderilmiş bir sevap sebebi kıl, onu bizlere bir şefaatçi ve şefaatı kabul edilmiş yap.)
Cenâze duâsı yerine okunabilecek dualar;
- Rabbenâ âtinâ,
- Allahümmağfir leh
- Duâ niyeti ile Besmelesiz Fâtiha-i şerife okumak da olur.
Cenaze Namazından Sonra Yasak Olan Davranışlar
Cenaze Namazı kılındıktan sonra, vefat eden kişiyi kabristana kadar götürmek sünnettir, bu esnada veya cenaze merasiminin herhangi bir safhasında bağırıp çağırmak, yüksek sesle ağlamak, slogan atmak, ıslık çalmak, zılgıt çekmek, tezahürat yapmak haramdır. İslâm álimleri böyle davranışlar bir yana, cenazeyi taşırken yüksek sesle tekbir getirmeyi bile çirkin görüp mekruh addederler.
Cenaze merasimlerine çiçek, çelenk göndermenin İslâm'a göre ölene hiçbir faydası yoktur. Faydasız bu tür harcamalar yapmak ise israfa girer, israf ise haramdır.
Cenaze Defin Duası
Allahümme innî es’elüke bismikel azîm. Ve es’elüke bismikellezî hüve kıvâmüddîn. Ve es’elüke bismikellezi yurzeku bihil ibâd. Ve es’elüke bismikellezî kamet bihis semâvâtü vel ard. Ve es’elüke bismikellezî tuhyî bihil hayyü ve tümîtü bihil-mevtâ. Ve es’elüke bismikellezî izâ süilet bihi a’teyte ve izâ dui’yet bihi ecebte. Rabbe Cebrâile ve Mîkâile ve İsrâfile ve Azrâile. Yâ Bedî’as-semâvâti vel-ard. Yâ Zelcelâli vel-ikrâm. Allahümme salli alâ Muhammedin ve alâ âli Muhammed. Vağfir lenâ ve lehü, verhamnâ ve iyyâhü birahmetike yâ erhamerrâhimîn.”
Definde şu yedi sûreyi okumak da iyi kabul edilir: Fâtiha, Muavvizeteyn (Felak ve Nas), İhlâs, Nasr, Káfirún, Kadir.
Cenaze Yemeği
Cenaze Yemeği, uzun yıllardır Müslüman olan ülkelerde ve özellikle Türkiye’de çok yaygın ayrıca adet haline gelmiş bir uygulamadır. Cenazeye uzaktan veya yakından iştirak etmiş kimselere ikram niteliği taşır. Aslında doğru bilinen, fakat yanlış bir uygulamadır. Yakınını kaybetmiş, henüz acıları taze olan cenaze sahiplerini, bu tarz cenaze yemeği, ikram vs gibi durumlarla, sıkıntıya ve telaşa düşürmemek, onları zor ve mağdur durumda bırakmamak gerekir. Aslında olması gereken, bu durumda yakın komşu ve akrabağların, belli bir süreye kadar cenaze sahiplerini ve uzaktan gelen kimselerin yeme içme ve kalma gibi ihtiyaçlarını karşılamalarıdır. Bu hem gelenek ve göreneklerimize, hem de yardımlaşma hususunda daha doğru bir davranıştır. Son zamanlarda, bazı catering şirketlerinin cenaze yemeği hususunda, belli bir ücret karşılığında hizmet vermeye başladığını görüyoruz. Her ne olursa olsun, bizler Müslüman bir millet olarak, acı ve mutlu günlerimizde, birbirimizin yanında olup, birbirimize destek vermeliyiz.